Inzet van video in het practicum: “flipped practicumzaal”

In de afgelopen jaren was er groeiende interesse voor de “flipped classroom” waarin de leerling en zijn/ haar vragen meer centraal staat en de docent een meer begeleidende rol krijgt. Het gebruik van videoclips is daarbij een prachtige manier om informatie over te dragen. Maar hoe doet u dat in een practicum? Zijn we klaar voor de flippend practicumzaal?

Ronde 3

Werkgroepleider(s)

Sjef Moling, Wageningen University & Research

Vorm

Best practice

Niveau en vak

Havo, Vwo, Onderbouw, Bovenbouw, Bèta, Life Sciences

Wat mag u verwachten?

Wageningen University & Research gebruikt videoclips meer en meer tijdens haar practica en aan de hand van een aantal voorbeelden willen we in gesprek gaan over de mogelijkheden, de beperkingen, kansen en valkuilen voor de inzet van videoclips in het practicumonderwijs op het VO. We hopen er samen met u achter te komen dat het niet zo heel lastig hoeft te zijn, maar dat u wel open moet staan voor een nieuwe aanpak.

Ervaringen studenten minor Educatie

Door: Bart van Woerden en Arthanja van Woerden

Bij vakken met praktische opdrachten is het mogelijk om in de les filmpjes te laten zien die de uitvoering van een experiment tonen. De leerlingen kunnen op deze manier direct zien wat er van hen verwacht wordt. Bij het gebruiken van filmpjes in de les dient er aandacht te zijn voor zaken als: hoe onthouden leerlingen de instructies beter, wat zijn de mogelijkheden in een doorsnee practicumlokaal en hoe denken wij als docent over het gebruik van filmpjes?

Het doel van een filmpje is voornamelijk om de docent te ontlasten van uitvoerige en herhaaldelijke toelichting. Het tonen van een video is een andere manier van lesgeven. De docent kan eventueel nog uitleg geven aan de hand van de video.

Uit ervaring van practicumclips projectleider Sjef Moling blijkt dat het essentieel is dat de clipjes kort zijn, anders verliezen de leerlingen snel hun aandacht. De focus van het filmpje dient te liggen op de praktische handelingen in het lab. Een nadeel aan het gebruiken van filmpjes is dat de achtergrond moet worden geïntroduceerd en dat er vragen bij geformuleerd moeten worden om het actief te maken.

Een goede practicumclip heeft in ieder geval goed geluid, tekstuele toelichting en een duidelijke aanduiding van het gebruikte materiaal. Het is verstandig om geen humor in het filmpje te gebruiken, dit leidt af van de boodschap. Het filmen van wat er mis kan gaan kan fouten voorkomen, dit kost echter veel beeldtijd. Als je als docent wel graag de fouten wilt laten zien, dan is het beter om dit in een apart filmpje te doen.

De volgende uitdagingen en kansen komen kijken bij het gebruik van een filmpje in de les

Uitdagingen:

  • Verschillen in gebruikt materiaal
  • Vindbaarheid op internet/intranet
  • Lesmodule eromheen
  • Voorbereiding van de leerling
  • Voorbereiding van de docent
  • Expertise in het opnemen van de video
  • Elke leerling begrijpt de instructie

Kansen:

  • Uitwisselen tussen docenten of zelfs scholen
  • Klassikale demo vervangen
  • Visueel leren
  • Autonomie van de leerling (kijken op de smartphone)
  • Meerdere proeven in één les
  • Practicum inhalen zonder problemen

De leerlingen van nu zijn meer visueel ingesteld. Een filmpje kan soms beter een boodschap overbrengen dan dat een docent dat kan door middel van klassikale uitleg.